Δείγματα φθινοπώρου

Φύσαγε διαολεμένα ο άνεμος και γυρόφερνε τα πεσμένα φύλλα των δέντρων. Αμήχανος, δεν τ’ άφηνε στην ησυχία τους σαν να μην ήξερε πού να τα αποθέσει...

Γέμισε κίτρινα φύλλα. Αποχαιρετιστήριο δώρο του Οκτωβρίου, σκέφτηκα. Για να θυμάμαι την ώχρα του. Μέχρι να φτάσω στον προορισμό μου, τα κίτρινα φύλλα συνόδευαν τις σκόρπιες σκέψεις μου, που γυρόφερναν στις μέρες του Οκτωβρίου... Ξέσπασμα: Δεν ήταν έκρηξη της στιγμής.

Θυμήθηκα το τραγούδι την ώρα που ανάμεσα στις σκόρπιες σκέψεις μου τριγύριζαν τα λόγια του …. και τα πεσμένα φύλλα του Οκτώβρη.

Οι «Καφελόγιοι» της Μυτιλήνης *

 

27^η Φεβρουαρίου 1993, ημέρα Σάββατο, περί ώρα 11^η πρωινή, εις τον χώρο «Μουσικόν Καφενείον», εντός του ιστορικού Κέντρου της Μυτιλήνης, έγινε ο εορτασμός της πρώτης επετείου από της εκδόσεως της «Μασέλας», σατιρικής Μυτιληνιάς φυλλάδας, όργανο των «Καφελογίων».

Στο νησί της Λέσβου, η διάθεση αποβολής της σοβαροφάνειας, κυριαρχεί στις περισσότερες εκδηλώσεις των ανθρώπων του. Οι Μυτιληνιοί έχουνε τη σάτιρα μέσα τους. Είναι τρόπος ζωής, πορεύονται με το χιούμορ, τη σάτιρα, τον (αυτό)σαρκασμό.

Με τον τίτλο «Καφελόγιοι»  –πρόκειται για τους λογίους του κλεινού της Μυτιλάνας άστεως– η περίπτωση των οποίων δεν εμπίπτει στα αξιοπερίεργα φαινόμενα. Τους βλέπεις στην αγορά, στο καφενείο, στο σπίτι τους, ακόμα και σε επίσημες συνάξεις, με χιούμορ ν’ αντιμετωπίζουν ο ένας τον άλλον - τα συμβάντα. Ο σκωπτικός λόγος είναι έτοιμος, κάτω από τη γλώσσα τους, δεν τον κρατούν. Χωρίς να ενοχλούν να γίνονται πικροί, έστω κι αν αυτό είναι καμιά φορά μέσα στο παιχνίδι. Ύστερα, εκείνο που τους διακρίνει είναι ο αυτοσαρκασμός. Όταν αρχίσουν να αυτοσχολιάζονται, η ευρηματικότητά τους σπάει κόκκαλα - τα δικά τους. Είναι το ύψιστο δείγμα σάτιρας αυτό και μαζί ένδειξη πνευματικής δύναμης και απελευθέρωσης από όποια δεσμά συμβατικού καθωσπρεπισμού.

Με τέτοια δεδομένα –που δυστυχώς δεν αποδίδονται εύκολα διά της καταγραφής– πρέπει να ζήσει κανείς εκεί, για λίγο έστω, για να κατανοήσει ότι η εμφάνιση των Καφελογίων ήταν αναπόφευκτη. Άλλωστε, πριν από αυτούς, στα χρόνια της Λεσβιακής Άνοιξης μεγαλούργησε η Ορδή των Βασιβουζούκων με αρχηγό τον Μυριβήλη. 

* Φραγμέντα από το βιβλίο του Κώστα Μίσσιου «Η Λεσβιακή Άνοιξη εν καρποφορία»

Για την αντιγραφή και επιμέλεια: Στράτος Δουκάκης

Έτσι που έφυγες νωρίς...

 «Για όσα μας πρόσφερες με την αγάπη σου Αιμίλιε

κι όσα μας στέρησες με τη φυγή σου»…

Αυτή η φράση μου ’ρθε αναπάντεχα στο νου με το που ο Δημήτρης Φράγκος, σε μια κουβέντα που είχαμε, του ξέφυγε μια σπίθα κι αμέσως, σαν κάτι μαγικό να ’γινε. Άναψε η σπίθα κι έγινε φλόγα στο μυαλό κινητοποιώντας μνήμη και συναίσθημα.

Αυτούς που φεύγουνε νωρίς ποτέ δεν τους ξεχνάμε. Κάποιες φορές έρχονται κει που καθόμαστε και πιάνουν πρώτη θέση, δίχως πολλά λόγια, μονάχα σιωπή που δε σηκώνει λέξη. Και τι να πεις, τι να θυμηθείς, τι να ξεχάσεις… 

Τόσο λίγο χάρισε στον Αιμίλιο ο Θεός «από της ζωής το μερτικό» που του αναλογούσε. Κι εκείνος τη γέμισε, πρόλαβε κι έκανε πολύ το λίγο. Είμαι σίγουρος –και συγχωρέστε μου το προσωπικό– είχε πολλά ν’ αφήσει και ακόμη πιο σίγουρος ότι θα άλλαζε και η ζωή μας από τότε αν... Γιατί είχε όραμα. Όραμα που, αλίμονο, έλειπε από εμάς.

Όταν «άρπαξα» φωτιά, από τη σπίθα του φίλου μου, το συζητήσαμε και συμφωνήσαμε πως δίχως αμφιβολία, έτσι θα ήταν. 

Κάτι χρωστούσα, κάτι χρωστούσαμε Δημήτρη από παλιά κι όλο σκεπτόμουν μη και τυχόν το αφήσω (το αφήναμε) να σκορπίσει στης λησμονιάς το περιθώριο. Αργήσαμε φίλε, ναι αργήσαμε!

Ας είναι τούτο το post absence (μετά την απουσία) μια ταπεινή κι απλή κατάθεση –με τίποτα το παραπανίσιο– έναντι μιας ανεξόφλητης υποχρέωσης για όσα μας πρόσφερε με την αγάπη του κι όσα μας στέρησε με τη φυγή του…

Αλλά τι ανάγκη έχεις τώρα εσύ Αιμίλιε, από γήινες σκέψεις και χωματένια λόγια;... Εμείς σε αγαπήσαμε! Πάντα θα σε θυμόμαστε κι εσύ ίσως θα μας βλέπεις από ψηλά και ίσως… να συμφωνείς πως πράξαμε σωστά!

Ας είναι…

Στράτος Δουκάκης 

* Αιμίλιος Κισκήρας

(1938 Φουρτζή Μεσσηνίας – 1972 Βαλένσια Βενεζουέλας) 

Το έβδομο παιδί του Κώστα και της Παναγούλας Κισκήρα. Γεννήθηκε το 1938 στο Φουρτζή Μεσσηνίας. Μετά τις σχολικές υποχρεώσεις και το στρατιωτικό του έφυγε για τη Βενεζουέλα το 1963 να βρει εκεί τον αδερφό του Νίκο. Αργότερα έφτασαν και τα άλλα αδέρφια του Φώτης, Σωτήρης και Λιλή.

Έζησε στο Βαρκισιμέτο κατ’ αρχάς και στη συνέχεια στη Βαλένσια. Εκεί έχασε τη ζωή του σε τροχαίο δυστύχημα το Δεκέμβρη του1972.

 

Αν ήμουν Θεός για μια μέρα

Μεγάλη Παρασκευή 17 Απριλίου 2009. Η δημοσιογράφος Ντόρα Πολίτη με χρίζει Θεό και μου παίρνει συνέντευξη για τη στήλη της: «αν ήμουν Θεός για μια μέρα…» στην εφημερίδα ΑΙΟΛΙΚΑ ΝΕΑ

 

– Σαν άνθρωπος της ξενιτιάς και τώρα… Θεός, πώς θα παρέμβεις στα… του νόστου;

– Θα έκανα, να μην υπάρχει ξενιτιά, ούτε και μετανάστες. Θα τους πρόσφερα εδώ στην πατρίδα, όλα όσα ψάχνουν στα μακρινά που πάνε. Θα έκανα, η Ελλάδα ν’ ακούει τους χτύπους της καρδιάς των ξενιτεμένων, να μην αδιαφορεί, ν’ αφουγκράζεται τη νοσταλγία για την «Ιθάκη» τους. Και σαν Θεός, θα έκανα το θαύμα για τους δικούς μας απόδημους για να μην νιώθουν στα ξένα Έλληνες και στην Ελλάδα… ξένοι.

– Σαν «λογοτέχνης» Θεός, ποιους μεγάλους του λόγου και του πολιτισμού θα ξανάφερνες απ’ τον Άδη, για να λάμψει και πάλι η Ελλάδα;

– Τούτο χρειάζεται πολλή δουλειά και μια μέρα δεν φτάνει ούτε για το Θεό. Θα το απλοποιήσω λοιπόν. Χωρίς δεύτερη σκέψη, σ’ όλους τους μεγάλους Αρχαίους θα ξανάδινα «διαβατήριο» για πίσω στο φως. Είναι οι μόνοι που άφησαν παρακαταθήκη πολιτισμού και οι μόνοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, για τους οποίους νιώθουμε περήφανοι. Αυτοί έκαναν την Ελλάδα να λάμψει, όταν οι άλλοι βάδιζαν ακόμα στα σκοτάδια και αυτοί θα μπορούσαν να το ξανακάνουν.

– Σε ποια χώρα θα παρενέβαινες για έπαινο ή για… παραδειγματισμό;

– Στην Υπερδύναμη. Θα μάζευα όλους τους πολιτικούς της και θα τους μοίραζα σε χώρες που είναι σημαδεμένες από τις παρεμβάσεις τους. Να ζήσουν εκεί, και να υποστούν τα έργα των χειρών τους στο ίδιο τους το πετσί.

– Για την γενέτειρά σου τη Μήθυμνα κάτι εξαιρετικό που θα έκανες;

–  Είναι το αραξοβόλι μου αυτός ο τόπος. Τον κουβαλώ, τον πονώ, τον ποθώ! Θα υλοποιούσα λοιπόν την ιδέα ενός φίλου. Θα επέβαλα τον κιθαρωδό Αρίωνα σαν το σύμβολο της Μήθυμνας παντού και τότε θα ερχόταν η εξέλιξη και η αναγνωρισιμότητά της σε μια μέρα, όσο κι εγώ θα ήμουν Θεός. Αλλά το δώρο μου στη Μήθυμνα θα έμενε στους αιώνες.

– Για το θνητό εαυτό σου τι θα έκανες;

– Θα μου έδινα… παράταση μήπως… προκάνω και κάτι, αλλά, κακά τα ψέματα. Σε μια μέρα, όσο Θεός κι αν είσαι, δεν τα καταφέρνεις, έτσι που έγιναν τα πράγματα. Θα εξολόθρευα πάντως τον πόνο, τις αρρώστιες, τον άδικο θάνατο και για μένα και για όλους. Και… λίγο πριν τελειώσει η εξουσία μου του 24ώρου, θα με ξανάκανα και πάλι παιδί! Ήμαρτον, Θεέ μου…

– Οικουμενικός Πατριάρχης, Πάπας ή κανένας;

– Δυστυχώς κανένας! Άλλωστε και στις δημοσκοπήσεις ο… κανένας προηγείται, αφού οι αντιπρόσωποι του Θεού δεν πείθουν…

– Μέρα Επιταφίου σήμερα και η ερώτηση άκρως επίκαιρη. Θα ξανάστελνες το «Γιο σου» σήμερα με ευλογίες και προσευχές όπως τότε ή θα του έδινες… καλάσνικοφ στο χέρι;

– Θα του ’λεγα: «Ω γλυκύ μου έαρ, γλυκύτατόν μου τέκνον», τώρα κι αν χρειάζεται να σε ξαναστείλω, τώρα που ο κόσμος που πλάσαμε έγινε αγνώριστος. Για να μην παραβιάσω όμως την 6^η εντολή μου: «ου φονεύσεις» θα τον έστελνα όχι με καλάσνικοφ, αλλά με βούρδουλα, μαστίγιο και φραγγέλιο σίγουρα. Αν και σαν «Θεός», ξέρω πως πάντα ο όχλος θα βρίσκει τρόπο να ξανασταυρώνει τον «Υιόν του Ανθρώπου».

Ντόρα Πολίτη 

Αιολικά Νέα

Μια απρόσμενη επανασύνδεση…

Σπονδή σ’ ένα «μισοτελειωμένο» χρονικό γύρω από το έργο

                                                                                               της Οργάνωσης Νέων Ελλήνων Βενεζουέλας. 

Όσο μεγαλώνουμε, κατά πως λένε, έχουμε περισσότερο παρελθόν και λιγότερο μέλλον. Συχνά έρχονται στιγμές –δεν είναι και λίγες– που κάνεις μια στάση στο παρόν και, κοιτάζοντας προς τα πίσω, βλέπεις πως μπλέκονται ένα σωρό ιστορίες, γεγονότα, βιώματα. Δε λένε να μας αποχωριστούν κι όλο μας γυροφέρνουν. Είναι αυτές οι μικρές παρενθέσεις που εξακολουθούν να μένουν στο νου μας σαν κειμήλια υφασμένα με μνήμες και ονείρατα. Αυτή, νομίζω, είναι η αδιαπραγμάτευτη επιθυμία όλων μας ν’ αγκαλιάζουμε όσα μας σημάδεψαν κατά καιρούς στην εκεί ζωή μας. 

Και συμβαίνει καμιά φορά, εκεί που πάει ν’ αδειάσει και να στεγνώσει η κλεψύδρα, έρχεται μια απρόσμενη πρόσκληση επανασύνδεσης, λες ένα ναι και… ξαναρχίζει της ζωής το μέτρημα. Έτσι συνέβη λοιπόν, είτε αυθόρμητα είτε –το πιθανότερο– από υποχρέωση και ανάγκη το «ναι» της αποδοχής εκ μέρους μου, ήταν υπόσχεση αλλά και χρέος.

Πολλά είναι τα θέματα της ιστορίας του Ελληνισμού της Βενεζουέλας που θα πρέπει να αναδειχτούν. Γι’ αυτό, χωρίς να αναζητώ άλλοθι, το έθεσα σαν χρέος μου να συμβάλλω και να προσθέσω, την ελάχιστη πινελιά μου σ’ αυτό που, σαν ένας πίνακας που έμεινε στη μέση, θα πρέπει να αποπερατωθεί. Θα ήθελα, ωστόσο, για όλα αυτά και άλλα τόσα, να αφήσω μόνο μια ευχή: Μακάρι το Εγχείρημα να βρει τη θέση του στις καρδιές όσων θελήσουν να τείνουν χείρα βοήθειας. Όλα τούτα για αρχή, τώρα σημασία έχει η συνέχεια. Ας πάμε παρακάτω και παραπέρα.

 

Ωστόσο, θέλω τώρα να σταθώ ειδικά στην ενότητα Οργάνωση Νέων Ελλήνων Βενεζουέλας γιατί θεωρώ, και το δηλώνω μετά λόγου γνώσεως, ότι αξιοκρατικά, αυτή η Οργάνωση, δικαιούται αναμφισβήτητα το πιο ενδιαφέρον κεφάλαιο της Ιστορίας. Επειδή είχα την τύχη να γνωρίσω και να εκτιμήσω το έργο τους, επειδή, προσωπικά με επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό, επειδή κατά βάθος, και συμπαθάτε με που θα το πω: κυριολεκτικά τους ζήλεψα! Γι’ αυτό ας μου επιτραπεί να γράψω, επ’ αυτού, δυο λόγια. Το δικαιούμαι.

Πριν κάμποσα χρόνια λοιπόν, στο Καράκας, ήταν το 1974, εμφανίστηκε στα ξαφνικά μια ομάδα νέων κι άναψε τη φλόγα που έμελε να βάλει το στίγμα της στο άνυδρο πολιτιστικό περιβάλλον μας. Καταπιάνονταν με κάθε λογής Τέχνη κι ό,τι έκαναν το έκαναν καλά και σωστά. Το έργο τους, όποιο και να ήταν αυτό, ανέβλυζε πολιτισμό! Αυτό μας έλειπε τότε, αυτό χρειαζόμασταν εμείς οι απομακρυσμένοι Έλληνες, δεσμώτες στη ρουτίνα της καθημερινότητας.

Οι νέοι αυτοί είχαν τον τρόπο και την ικανότητα να δημιουργούν χώρο για την αποδοχή τους κι αυτό σήμαινε πάρα πολλά. Η  ύπαρξη τους –πιστέψτε με, το λέω με κάθε ειλικρίνεια– μας διαμόρφωσε και μας καθόρισε. Εμένα σίγουρα ναι. Άφοβα θα τους χαρακτήριζα σαν τη γενιά της ελληνικότητας που δεν υπήρχε, στη χώρα που ζούσαμε τουλάχιστον σε τέτοιο βαθμό.

Τώρα, στα πλαίσια ενός Εγχειρήματος που τολμά να ξαναφέρει στην επιφάνεια μια ξεχασμένη ιστορία, την ιστορία των Ελλήνων της Βενεζουέλας, είναι και μέλη εκείνης της ομάδας. Σε κείνους ανήκει, είναι μέλημα τους να φέρουν στο φως περισσότερα στοιχεία κι αυτό θα γίνει μέσα από το διασκορπισμένο πλούσιο αρχειακό υλικό. Και θα γίνει.

Ας θεωρηθούν τα λίγα τούτα λόγια μου σαν αντιπροσφορά σε όσα εκείνοι μου χάρισαν.

Στράτος Δουκάκης

Αφιέρωμα στον Στράτο Δουκάκη

 Μια Δύση και μια Ανατολή ~ Naciente y Poniente

Αφιέρωμα στον Στράτο Δουκάκη

Έκδοση στα ελληνικά - Versión en griego

Dra. Cristina Tsardikos

Έκδοση στα ισπανικά - Versión en español

Prof. Ángela Gentile

Dra. Cristina Tsardikos

Médica especialista en Cirugìa General

Especialista Universitaria en Cirugìa Plàstica,

Estètica y Reparadora

 

Tel: 005411938209220

Buenos Aires

ARGENTINA

ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ της ΒΑΛΕΝΣΙΑ

Στον Φίλο Στράτο Δουκάκη

Στρατής Γιαννίκος

Κι ως ξόδευε τη νιότη του ανάμεσα  στα γιασεμιά

Ανάμεσο στις πολεμίστρες της Μήθυμνας, σαν διάβαινε

Μια τρίαινα εφάνη στον πιο ακρινό του κάστρου

Προμαχώνα

Κι είπε δεν την αντέχω την αιώνια άνοιξη.

Τις ευωδιές του λιμανιού, την αρμύρα του βουνού

Βάρος τα νιώθω.

Βάρος τα νιώθω τ’ αστέρια τ’ ουρανού

Επήρε τις θάλασσες

Να βρει πατρίδα μακρινή.

Να βρει πατρίδα άλλη.

Χωρίς νερό – χωρίς γυαλό.

Εβγήκε  στα πέλαγα

Ετράβηξε να οργώσει –

 τις  στράτες της ζωής

Ζυμωμένος μ’ άνθια.

Δώθε Μεσόγειος – Κείθε οι Άτλαντες.

Έψαχνε να ‘βρει  το Μεγάλο Νερό

Και να το προσπεράσει.

Το Γκράντε της Βενετίας Κανάλε

Έψαχνε.

Τι πίσω ήθελε να αφήσει

Τους καταρράκτες της θύμισης.

Κι έφθασε με έσοδό του - το ξόδι της πατρίδας

Σε απόμερη ακτή  της μακρινής Βενεζουέλας.

«Μαρακαΐμπο, Μαρακαΐμπο

Κι εδώ νερό;

Μαρακαΐμπο, Μαρακαΐμπο

Κι εδώ αιώνια άνοιξη;»

Ζητούσε μια χώρα μακρινή

Χωρίς αρμύρα, χωρίς νερό.

Χωρίς την ταξιδιάρα  θάλασσα.

Κι εβρήκε το απύθμενο του ωκεανού ποτάμι.

Έφυγε μακριά, μίλια και μίλια

Πέρα από τα ύδατα-τα χλοερά της θύμισης.

Κι ως έφθασε στα ύψη που ζητούσε

Έστειλε μήνυμα – προσευχή

Να ακούσουν πλανεύτρες θάλασσες

 κι οργίλοι ωκεανοί:

«Απάγκιο μου Βαλένσια.

Απ’ άγιους θαλασσινούς

Και  μνήμες ξελογιάστρες – χώρια

Εδώ είναι η θάλασσά μου.

Εδώ η μνήμη θα αγκυρώσει».

Εφίλησε το χώμα της Βαλένσιας.

Κι είπε:

«Λιμάνι μου στερνό

Και της ψυχής μουράγιο.

Πέρα από την ψεύτρα θάλασσα

 τον  δολερό Ωκεανό.

Λιμάνι της ψυχής μου - εδώ

Στις στράτες της Βαλένσια» 

Από τη Μήθυμνα που γεννήθηκα στη Βαλένσια της αποδημίας μου

«επί πτίλων αύρας λεπτής εαρινής»

Με πολλή χαρά πήρα στα χέρια μου το βιβλίο «Υστερόγραφα μιας διαδρομής» του φίλου κ. Στράτου Δουκάκη και χάρηκα την ανάγνωσή του, με τη δίψα του ανθρώπου που, μέσα στην αιχμηρότητα της εποχής μας, επιθυμεί συχνά τη δροσιά του «αλομένου ύδατος» μιας γνήσιας δημιουργίας. 

Το βιβλίο δομείται και διαρθρώνεται σε δυο άνισα, ως προς την έκτασή τους, μέρη. Το πρώτο, που είναι και το εκτενέστερο, περιλαμβάνει 66 πεζά κείμενα (χρονογραφήματα, ενθυμήματα, λυρικές πρόζες, «ενδοσκοπήσεις» και μύχιες «εκ βαθέων» εξομολογήσεις προσωπικών βιωμάτων και συναισθημάτων κ.λπ.) και το δεύτερο με τον τίτλο «Φραγμέντα» (θραύσματα και σπαράγματα σκέψεων, εμπνεύσεων, στοχασμών κ.λπ.), που απαρτίζεται από 20 ποιήματα σε ελεύθερο στίχο.

Τα περιεχόμενα του βιβλίου ολοκληρώνονται με ένα εκτενή πρόλογο που υπογράφει ο εκλεκτός Λέσβιος ποιητής Δ. Νικορέτζος και από την εισαγωγή του συγγραφέα.

Στα πεζά κείμενα του βιβλίου, τα λυρικά αυτά «κομψογραφήματά» του, είναι εμφανέστατος ο λυρισμός και ο στοχασμός του συγγραφέα τους, ο οποίος «ενώπιος ενωπίω», όπως γράφει, με τον εαυτό του, καταδύεται στα βάθη του και φέρνει στην επιφάνεια «απωθημένα υστερόγραφα μια διαδρομής ενός παρελθόντος, από εκείνα που κάποιοι αμετανόητοι ρομαντικοί αρνούμαστε να το  αφήσουμε, όπως κι αυτό αρνείται να μας αφήσει».

Τα «Υστερόγραφα» αυτά, στο περιθώριο της επιστολής – ζωής μας, «δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητα, γιατί αξίζει να τα θυμόμαστε;», αφού μικρά κι ασήμαντα κι αν είναι σηματοδοτούν την πορεία της ζωής μας, συμπληρώνουν και φωτίζουν την προσωπικότητά μας, καθώς και το χαρακτήρα μας. Παράλληλα, αποκαλύπτουν πτυχές της ζωής μας που δεν είναι ορατές από τους άλλους στις καθημερινές μας επαφές μαζί τους και ότι μέσα μας μπορεί να υπάρχει και ένας άλλος άνθρωπος, ευαίσθητος και «λανθάνων» ποιητής, όπως εν προκειμένω ο συγγραφέας του βιβλίου, που τον αγνοούσαμε.

Τα 20 ποιήματα που περιλαμβάνει το βιβλίο, είναι κι αυτά –όπως τα πεζά κείμενα– βιωματικά, ενδοσκοπήσεις και εξομολογήσεις στο α’ πρόσωπο με υπαινικτικό κοινωνικό στοχασμό και παφλάζοντα λυρισμό. Πρόκειται για ποιήματα χαμηλών τόνων αλλά ουσιαστικών κραδασμών, σε λιτό στίχο, χωρίς περιττά φραστικά στολίδια και απαγκιστρωμένα από τον εναγκαλισμό της ρίμας της παραδοσιακής ποίησης.

Η γλώσσα-έκφραση, τόσο των κειμένων όσο και των ποιημάτων, χαρακτηρίζεται από πληρότητα και αρτιότητα. Ο λόγος είναι απλός, αδρός, λιτός και στιλπνός και η γραφή αρμονική, σαφής, γνήσιας λυρικής διάθεσης, ευγένειας, τρυφερότητας, απλότητας στοχασμών, καθαρότητας ιδεών και διαφάνειας αισθημάτων.

Αλλά και η αισθητική εμφάνιση του βιβλίου δεν υστερεί, αφού, ως καλαίσθητη και εξαιρετικά επιμελημένη, εντυπωσιάζει και ελκύει τον αναγνώστη. Στο εξώφυλλό του εικονίζεται ένα λιμάνι με αραγμένα μικρά ιστιοφόρα, έτοιμα να πραγματοποιήσουμε μ’ αυτά «διαδρομές» στις ανοιχτές θάλασσες της ζωής. Το εικονιστικό στοιχείο του εξωφύλλου, σε όποια βιβλία υπάρχει, είναι γνωστό ότι, κατά την πάγια τακτική, συνιστά και την αναγνωστική του ταυτότητα.

Ο κ. Στράτος Δουκάκης στα κείμενα και στα ποιήματα του βιβλίου του καταδύεται στα άδυτα της ψυχής του, περιπλανάται στο λαβύρινθο της μνήμης, αναζητεί είδωλα του παρελθόντος και συνομιλεί για τη ζωή και το χρόνο. Στο ταξίδι αυτό ροτάρει με νοσταλγική, μελαγχολική διάθεση, ρεμβασμό αλλά και θλίψη, για τις απώλειες που φέρνει ο χρόνος. Ξεδιπλώνει τις αναμνήσεις του, τις νοσταλγίες, τις καθημερινές στιγμές, με μια βαθιά και ανυπόκριτη αγάπη και ανθρωπιά για ό,τι δίνει νόημα, αξία και περιεχόμενο στη ζωή μας. Γύρω απ’ όλα αυτά τα «είδωλα» και τις μνήμες πλέκει τον ευγενικό του στοχασμό και τον γνήσιο και λεπτής ευαισθησίας παλλόμενο λυρισμό του. Ο συγγραφέας ξέρει να βλέπει βαθιά και πλούσια τον εξωτερικό κόσμο, τις ομορφιές της φύσης του νησιού του, και την ανθρώπινη ψυχή, όπως και το να μιλά για πράγματα που αγαπά. Και όπως όλοι ξέρουμε, όταν κάποιος αγαπά κάτι, αυτό το κάνει καλά.

Το βιβλίο αυτό του κ. Στράτου Δουκάκη έρχεται «επί πτίλων αύρας λεπτής εαρινής» (Αλ. Παπαδιαμάντης) να δροσίσει το ραφιναρισμένο «τίποτα» των καιρών  μας και τη διαβρωμένη καθημερινότητά μας. Το καλοδεχόμαστε και συγχαίρουμε τον συγγραφέα του. Έτσι απλά, αλλά εγκάρδια και ειλικρινά.

Νίκος Δέτσης

Φιλόλογος – τ. Λυκειάρχης

Ξεφυλλίστε και διαβάστε το περιοδικό από ΕΔΩ

Οι χαμένες ώρες

Οι χαμένες ώρες

(Άσκηση ορθογραφίας)

Από το βιβλίο της Φωτεινής Φραγκούλη 

«Ελιά στο πέλαγος»,

που κυκλοφόρησε πρόσφατα 

από τις εκδόσεις Πατάκη 

Όσο ήταν μικρός και νέος, άκουγε τους aνθρώπους συχνά να λένε:

«Πήγε χαμένη η ώρα µου».

«Τόσος κόπος, χαμένη ώρα».

«Την ώρα µου µόνο έχασα και αποτέλεσμα; Μηδέν».

«Αχ, τόσες ώρες χαμένες!»

Όλη του τη ζωή αναρωτιόταν. Και τώρα να, ακούει ακριβώς την ίδια απορία από τα χείλη του μικρού του εγγονού:

«Πού πάει, παππού, η ώρα που χάθηκε;».

Και αυτός, ο παππούς, απαντά µε βεβαιότητα πια:

«Οι ώρες που χάνονται πηγαίνουν στα λουλούδια των δέντρων. Τα ζεσταίνουν κι αυτά ωριμάζουν, γίνονται καρπός. Χρωματίζουν τα όνειρα, ωριμάζουν τα κρυφά συναισθήματα. Τρυπώνουν στις κατσαρόλες της κουζίνας και νοστιμίζουν τα φαγητά. Ωριµάζουν τις γεύσεις. Κρύβονται στα φτερά των µικρών πουλιών και τα δυναμώνουν. Ωριµάζουν τη στιγμή της απογείωσης. Οι χαμένες ώρες ξεκουράζονται στο µυαλό των καλλιτεχνών και τους δίνουν ιδέες για δημιουργία. Ωριµάζουν την έμπνευση. Πηγαίνουν και στα πόδια και στα χέρια του εργάτη. Τα χαϊδεύουν, τα ξεκουράζουν. Ωριµάζουν την κούραση, την κάνουν εμπειρία, µαστοριά. Κάθονται στου σταχυού το άγανο και µαθαίνουν από τον άνεμο τα µυστικά της ζωής. Κουρνιάζουν στις συντροφιές και δίνουν φωνή να τραγουδούν οι άνθρωποι τη χαρά και τη λύπη τους. Ωριµάζουν τα αισθήματα, τα κάνουν µουσική. Οι χαμένες ώρες χαϊδεύουν την απουσία των αγαπημένων µας. Τους ξαναφέρνουν στη µνήµη µας. Τον πόνο µας ωριμάζουν.

»Αχ, παιδάκι µου! Και πού δεν πάνε οι χαμένες ώρες!

»Κάθονται και στο µπαστούνι µου και µου φιλούν το χέρι. Ακουμπούν στις ρυτίδες του προσώπου µου και µου ψιθυρίζουν πως η ζωή είναι ωραία, ωραία κι ας είναι δύσκολη».

«∆ηλαδή, παππού, οι ώρες δε χάνονται;»

«Όχι, αγόρι µου. Τίποτα δε χάνεται. Οι χαμένες ώρες είναι µέσα σε όλα τα ώριμα και τα ωραία. Ίσως γι’ αυτό τα λέμε ωραία και ώριμα, γιατί µέσα τους κουβαλούν τις “χαμένες” µας ώρες».

Αναδημοσίευση από το dim/art.

Την Παρασκευή 8 Απριλίου στις 20:30 στο Βιβλιοπωλείο ΙΑΝΟΣ 

θα γίνει η παρουσίαση του βιβλίου της Φωτεινής Φραγκούλη 

Ελιά στο πέλαγος της Φωτεινής Φραγκούλη

Την Παρασκευή 8 Απριλίου στις 20:30 οι Εκδόσεις Πατάκη και ο ΙΑΝΟΣ 

σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου της Φωτεινής Φραγκούλη 

με εικονογράφηση της Εύης Τσακνιά 

«Ελιά στο Πέλαγος».

Στην άκρη άκρη των λέξεων, στην αρχή ή στο τέλος μιας ιστορίας, είναι ένα μικρό σπιτάκι ολομόναχο. Εκεί μένει ο ποιητής των παραμυθιών. Αυτός που παίρνει τις αλήθειες και τους βάζει ρούχα παραμυθένια.

Μια βραδιά χάθηκα κι εγώ στο δάσος μιας ιστορίας και προσπαθώντας να βγω, βρέθηκα στο σπιτάκι του. Χτύπησα την πόρτα του και με καλοδέχτηκε. Τι σπίτι! Παραμυθένια ομορφιά! Με έβαλε να κοιμηθώ σε ένα στρώμα από λέξεις.
Το πρωί όταν ξύπνησα, ανάλαφρη και σαν να είχα ξαναγεννηθεί, τον ευχαρίστησα και εκείνος με κέρασε πέντε έξι, έξι εφτά, εφτά οχτώ... ιστορίες για πρωινό. Κι εγώ μαζί σας θα τις μοιραστώ.

Αυτό το βιβλίο είναι ένα στρώμα από λέξεις που σαν μαγικό χαλί μάς ταξιδεύει.

Η συγγραφέας έχει δοκιμαστεί στη γραφή και έχει κερδίσει το παιχνίδι της, αναμφίβολα μέσα από τα βιβλία που μέχρι σήμερα μας έδωσε. Το βιβλίο  Ελιά στο πέλαγος, περιλαμβάνει οκτώ μικρές ιστορίες που συνθέτουν τη συλλογή αυτή. Διαφορετικοί ήρωες σε κάθε μία ιστορία μας ταξιδεύουν ανάλαφρα σε μια παιδικότητα που θυμίζει άλλες εποχές, τότε που όλα ήταν πιο καθαρά και ανόθευτα και κυρίως οι προθέσεις και τα συναισθήματα. Δέντρα που όχι μόνο μιλούν, αλλά φυτρώνουν στη θάλασσα και κάνουν έτσι το αδύνατο δυνατό, το άπιαστο ρεαλιστικό, το όνειρο πραγματικότητα. Η αφέλεια και η παιδικότητα σε όλο της το μεγαλείο, ειδικά στην ιστορία «Καλοκαίρι στο κεφάλι». Κείμενα γεμάτα αισιοδοξία, μακριά από παιδαγωγικές σκοπιμότητες, που διαβάζονται με μια ανάσα. Το έντονο στοιχείο του διαλόγου προσδίδει ιδιαίτερη θεατρικότητα και ζωντάνια στις ιστορίες, που η Εύη Τσακνιά με το δικό της τρόπο σκιαγραφεί με μονοχρωμία. Έτσι η έμφαση μετατοπίζεται στο κείμενο και διακριτικά αναδεικνύονται και φωτίζονται εκείνες οι πτυχές και αξίες που θα ενδυναμώσουν τον ψυχισμό των παιδιών ηλικίας από 4 και πάνω, μολονότι η αφήγηση είναι μακριά από ηλικιακά όρια αποδεκτών. Ιδιαίτερα η ιστορία «Σάλασσα πιλά». Είναι αλήθεια ότι είχα να απολαύσω βιβλία αυτού του τύπου από τον καιρό που η Φίλντιση μας είχε χαρίσει την «Καρδούλα» και η Σαραντίτη το «Οι θεατρίνοι». (8+)

Η Φωτεινή Φραγκούλη γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Μήθυμνα (Μόλυβο) της Μυτιλήνης. Σπούδασε ψυχολογία και παιδαγωγικά. Εργάζεται στην Αθήνα ως δασκάλα στη δημόσια εκπαίδευση. Έργα της: "Το χωραφάκι της αγάπης", Γνώση, 1990, "Η Κυράνη του δάσους", Αλεξάνδρεια, 1993, "Η Πορφυρένια και το μαντολίνο της", Αλεξάνδρεια, 1995, "Το μισό πιθάρι", Ελληνικά Γράμματα, 2000, "Το ταίρι της αταίριαστης", Ελληνικά Γράμματα, 2003, "Οι άγγελοι των κοχυλιών", Ελληνικά Γράμματα, 2003, "Το τραγούδι της Περσεφόνης", Ελληνικά Γράμματα, 2005, "Εφτά ορφανά μολύβια... εφτά ιστορίες", Ελληνικά Γράμματα, 2008 (βραβείο εικονογραφημένου παιδικού βιβλίου περιοδικού "Διαβάζω", 2009)., "Κατ-γατ-καραγάτ", Εκδόσεις Πατάκη, 2011.

Όνειρα με... Ποίηση

Είπα σήμερα να κοιμηθώ –και να ονειρευτώ– με την Κυρά-Ποίηση, αύριο ξημερώνει η Ημέρα της. Υποκύπτω πρόθυμα στην επιθυμία παίρνοντας για συντροφιά στο κρεβάτι μου ολίγη Δημουλά, ελάχιστο Ελύτη, κάτι από Λειβαδίτη και Βρεττάκο. Τα βιβλία τους…

«Με ημέρα αρχίζει ή εβδομάδα, / με ημέρα τελειώνει,

Κι η Κυριακή, κόμπος σφιχτός / να μη λυθούν οι εβδομάδες».

«Περπάτησα πολύ στα αισθήματα, / τα δικά μου και των άλλων,

κι έμενε πάντα χώρος ανάμεσά τους / να περάσει ο πλατύς χρόνος».

Κική Δημουλά

«Και πολλά μέλει να μάθεις αν εμβαθύνεις το ασήμαντο».

«Το ελάχιστο θέλησα και με τιμώρησαν με το πολύ»

«Το κενό υπάρχει όσο δε πέφτεις μέσα του»

«Κι έχε στο νου σου πάντοτε, μ’ ακούς;

το αχ που βγάνει ο σκοτωμός, το αχ που βγάνει η ΑΓΑΠΗ»!

Οδυσσέας Ελύτης

«Μέσα στον ύπνο μας κοιμούνται τα πιο ωραία ταξίδια.

Κι εγώ δεν έχω άλλο όπλο απ' το να διηγούμαι ψεύτικες ιστορίες

και να τις πιστεύω».

«Πέρασαν μήνες.

Κι είναι στιγμές που ξεχνάω ακόμα και το πρόσωπο της.

Πασχίζω να θυμηθώ.

Τίποτα».

«Μονάχα αυτό το βάρος στην καρδιά μου είναι κάτι περισσότερο κι απ' την ανάμνηση της.

Που είναι αυτή ολόκληρη μέσα μου».

Τάσος Λειβαδίτης

«Μ' ακούς;

Οι δρόμοι όλης της γης βγαίνουνε στην καρδιά μου.

Μην ξεχαστείς.

Τ' ακούς;

Να 'ρθείς».

Νικηφόρος Βρεττάκος

Σκέψεις...

Ιόνιο, Πορεία Δυτικά

Τρεις καλλιτέχνες, ο φωτογράφος Δημήτρης Ταλιάνης, ο ποιητής Διονύσης Καρατζάς και ο μουσικός Γιώργος Αθανασακόπουλος ταξιδεύουν στο Ιόνιο με μόνη αποσκευή την ειλικρίνεια των συναισθημάτων τους.

Τρεις μορφές τέχνης –ποίηση, μουσική και φωτογραφία– συνυπάρχουν επί σκηνής σε ένα ιδιότυπο ηχόραμα που ακολουθεί τις διαδρομές της συγκίνησης, την ευαισθησία και την σκέψη των δημιουργών.

Τι απομένει να προσθέσω τώρα εγώ; 

Χίλιες τρεις ευχές, Δημήτρη, η εκδήλωση να στεφθεί με επιτυχία και φυσικά την πρόσκληση.

Διάσημοι ερμηνευτές, σ’ έναν μαγευτικό τόπο για ένα ξεχωριστό Φεστιβάλ

Αυτό το καλοκαίρι, ένας ιδιαίτερος μουσικός θεσμός γεννιέται στο Μόλυβο και συγκεντρώνει 21 κορυφαίους ερμηνευτές κλασικής μουσικής απ’ όλο τον κόσμο με στόχο να αναδείξει και μέσα από τη μουσική αυτόν τον μαγευτικό τόπο.

Αν, κατηφορίζοντας τα σοκάκια του Μολύβου, συναντήσετε ένα τρίο να παίζει Μπραμς ή αν, κοντά στο λιμάνι, ακούσετε αποσπάσματα από την Tέταρτη συμφωνία του Μάλερ είναι γιατί αυτό το καλοκαίρι ένα ξεχωριστό φεστιβάλ κλασικής μουσικής γεννιέται στο Βόρειο Αιγαίο.

Το Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου (ΔιΦεΜΜ) Molyvos International Music Festival (MIMF), που θα πραγματοποιηθεί στις 19, 20 και 21 Αυγούστου στο Μόλυβο της Λέσβου, στην εναρκτήρια χρονιά συγκεντρώνει 21 κορυφαίους ερμηνευτές κλασικής μουσικής από όλο τον κόσμο σε μια τριήμερη μουσική γιορτή με θέμα τις «Μεταμορφώσεις».

Ιδρύτριες και καλλιτεχνικές διευθύντριες του Φεστιβάλ είναι οι Ελληνογερμανίδες πιανίστες Δανάη και Κυβέλη Ντέρκεν, που, παρά το νεαρό της ηλικίας τους, έχουν ήδη σημαντικές διακρίσεις στο ενεργητικό τους αλλά και ένα ξεχωριστό ταμπεραμέντο.

Ο συνδυασμός αυτός τις ώθησε να δημιουργήσουν ένα φεστιβάλ που στον πυρήνα του συνυπάρχει η διαχρονικότητα της κλασικής μουσικής με τη φρεσκάδα του σήμερα, η δεξιοτεχνία στην ερμηνεία με την ελευθερία στην προσέγγιση. Συνιδρυτής και αρωγός του Φεστιβάλ είναι ο Δημήτρης Τρύφων, νεαρός επιχειρηματίας με καταγωγή από τη Λέσβο.

Για αυτή την πρώτη χρονιά του Φεστιβάλ δημιουργούν ένα συναρπαστικό πρόγραμμα με θέμα τις «Μεταμορφώσεις» καλώντας ταλαντούχους και ήδη διάσημους ερμηνευτές της γενιάς τους, όπως o Γερμανός κλαρινετίστας Σεμπάστιαν Μαντς, η Αμερικανίδα βιολονίστρια Κάρολαϊν Γκούλντινγκ, ο Γερμανός βιολοντσελίστας Μπένεντικτ Κλέκνερ και ο Βρετανός διευθυντής ορχήστρας Τζουλζ Γκέηλ να συμπράξουν με μεγάλα ονόματα της παγκόσμιας κλασικής μουσικής σκηνής, όπως η Γερμανίδα σοπράνο Μάρλις Πέτερσεν και ο διεθνής μας σαξοφωνίστας Θεόδωρος Κερκέζος, σε συναυλίες και μικρά ιντερλούδια που θα δοθούν στο πανέμορφο κάστρο αλλά και σε γραφικά σημεία-έκπληξη του οικισμού.

«Μεταμορφώσεις»
Όπως αναφέρουν η Δανάη και η Κυβέλη Ντέρκεν «Οι “Μεταμορφώσεις” δεν είναι μόνο το μουσικό θέμα του Φεστιβάλ, αλλά και ο στόχος του. Επιλέξαμε έργα στα οποία είτε ο συνθέτης είτε η ίδια η σύνθεση βιώνουν ένα είδος μεταμόρφωσης. (π.χ. Μεταμορφώσεις του Στράους, Από τη Ζωή μου του Σμέτανα, Τέταρτη συμφωνία του Μάλερ) Αυτά τα κομμάτια μας επιτρέπουν μια κλεφτή ματιά στις σκέψεις και τα συναισθήματα του συνθέτη και μας δείχνουν διαφορετικά μονοπάτια που μπορούμε να επιλέξουμε. Επιπλέον, το ρεπερτόριο και οι τίτλοι των τεσσάρων μας συναυλιών αντιπροσωπεύουν διαφορετικά στάδια μεταμόρφωσης μέσα στη ζωή.

Κατά την διάρκεια του Φεστιβάλ επιδιώκουμε η μεταμόρφωση να συμβεί μέσα από τη μουσική σε πολλά επίπεδα. Ο Μόλυβος μεταμορφώνεται μέσα από το Φεστιβάλ σε τόπο κλασικής μουσικής, ο καλλιτέχνης μεταμορφώνεται μέσα από τη μοναδική ομορφιά του Μολύβου, ο ακροατής μεταμορφώνεται και αντλεί έμπνευση μέσα από τη μουσική που παρουσιάζεται με μια φρέσκια προσέγγιση».

Με στόχους

Στους στόχους του Φεστιβάλ είναι να κάνει την κλασική μουσική πιο προσιτή σε ανθρώπους όλων των ηλικιών με πρωτότυπες εκδηλώσεις, διαδραστικά δρώμενα μέσα στο χωριό του Μολύβου, ειδικά διαμορφωμένες συναυλίες και μουσικά εργαστήρια για παιδιά και νέους. Επίσης, να αποτελέσει σημαντικό θεσμό κλασικής μουσικής στη χώρα μας και δημοφιλή μουσικό προορισμό παγκοσμίως.
Το Φεστιβάλ υποστηρίζεται από διεθνώς καταξιωμένους μουσικούς όπως ο Βρετανός διευθυντής ορχήστρας Σερ Ρότζερ Νόρρινγκτον και ο Γερμανός πιανίστας και διευθυντής ορχήστρας Λαρς Φογκτ (μέλη γνωμοδοτικής επιτροπής ΔιΦεΜΜ).

Το Φεστιβάλ τελεί υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου. Πολύτιμος συνεργάτης του δε, είναι ο Φορέας Τουρισμού Μολύβου «The Other Aegean».

Τέλος, το Διεθνές Φεστιβάλ Μουσικής Μολύβου ευχαριστεί την Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας για την ευγενική της υποστήριξη.

Πηγή: Εφημερίδα Εμπρός